Նրանք իրենց երկրի տերն են, մենք տերեր ու կուռքեր ենք հնարում, ծնկաչոք երկրպագում

Համացանցում երեւի շատերին հանդիպած կլինեն կլիպներ, տեսագրություններ, որոնցում փոքրիկներն աներեւակայելի տրյուկներ են անում։

Հատկապես Յութուբը լեցուն է նման վիդեոներով, նաև ընկերս է հաճախ նման տեսագրություններ տեղադրում ֆեյսբուքյան իր էջում, որոնք նկարված են արտերկրում, հատկապես ԱՄՆ-ում։ Այդ վիդեոներում ապշած նայում ես, թե 3-4 տարեկան երեխան` աղջիկ թե տղա, ինչպիսի բարդ, վտանգավոր տրյուկներ է անում։ Ցանկացած տարիքի, հատկսպես ջահելներն ինչ վտանգավոր վարժություններ, համարներ են կատարում։ 

Բավական է մի փոքր, աննշան սխալ, նրանք ջարդուփշուր կլինեն, կջնջխեն գլուխները։ Փոքրիկները սքեյբորդով այնպիսի կրկեսային համար են ցուցադրում` օդում գլխապտույտ օղակներ գծելով, սարսափազդու սալտոներով, որ արյունը երակներումդ սառչում է։ Հսկայական բարձրությունից յանկիները նետվում են ջուրը, փչովի հագուստ-թևերով բարձունքից ցատկում ու մեծ արագությամբ ժառերի, կիրճերի միջով հրթիռի պես սուրալով թռչում։ Ու այնպիսի բազմազան տրյուկներ են կատարում այդ խենթ, խելառ ու «կյանքից զզված» ամերիկացիները, որ երազում ամգամ մեզանում ոչ ոք երբեք չէր երևակայի, առավել ևս` երբեք չէր համարձակվի կատարել։

Նայում եմ ու մտածում, որ մենք և նրանք առաջին հերթին հենց սրանով ենք տարբերվում, այլ ոչ նրանով, որ աշխարհում առաջինն ենք քրիստոնեություն ընդունել պետականորեն, հինգ հազար տարի առաջ տրեխ հնարել, երբ այդ ամերիկացիների իզ ու թոզն անգամ չկար մոլորակի վրա։ Իսկ ահա այսօր նրանք իրենց կյանքը վտանգելով, աներևակայելի ռիսկով ու համարձակորեն այնպիսի բաներ են անում, որ մենք ոչ մի գնով չենք կատարի։ 

Ու նրանք արտերկրում նաև տեղում սատկացնում են իրենց վիրավորողին, իրենց նվաստացնել փորձողին, իրենց հարազատին սպանած ճիվաղին։ Քացու տակ են տալիս խաբեբային, կաշառակեր պատգամավորին կամ նախարարին գլխիվայր գցում աղբարկղն ու երբեք հազարներով չեն վանկարկում` «ոստիկանը մերն է»։ Նրանց գեներալը պլաստիկ շիշ չի նետում երկրի թշնամուն պաշտպանողի ու ծառայողի վրա, այլ նրանց երկրում երբ շարքային քաղաքացին նկատում է, որ դատավորը փորձում է արդարացնել հանցագործին, ինքն է գյուլլում ու սատկացնում ճիվաղին։ Իսկ դատավորը հասկանում է, որ եթե մի անգամ էլ փորձի սրիկայություն անել, հաջորդ գնդակն իր ճակատին են արձակելու։ 

Նրանք հրեշին սատկացնում են, իսկ մենք հրեշին երկրպագում ենք։ Նրանց տղամարդը, քաղաքացին գլուխը բարձր ու հպարտ քայլում է փողոցով, պատրաստ իր արժանապատվության վրա քար նետող ցանկացածին իր դատարանով կամ հենց ինքը պատժելու, իսկ մեզանում հայ տղամարդիկ գոգնոց կապած, հեռուստաէկրաններից ճաշ եփել են սովորեցնում։ Նրանց քաղաքացիներին խաբելով, ձեռ առնելով չեն ասում «հպարտ քաղաքացիներ», այլ նրանցից յուրաքանչյուրն ինքը հպարտ է ու իր արժանապատվության վրա քար գցողին պատասխանում ի ինչպես հարկն է, ինչպես հատուկ է տղամարդուն։

Եվ նրանք հզոր, զարգացած, արժանապատիվ պետություններ ունեն, իսկ մենք մսխել ենք մեր ազգային հարստությունները, ավերել մեր երկիրը, ծախծխում ենք հայրենիքը, ոչնչսցնում պետականությունն ու վերանում։

Պատճառները, մեր դժբախտությունների, ողբերգությունների, մեր ողորմելիության պատճառները շատ-շատ են` սկսած տգիտությունից մինչ ստրկամտություն, բայց նաև նրանում է մեր մեծ ցավը, որ մեզանում ծնված օրից մեր ծնողներից, պապերից, ապուպապերից ներարկված վախ կա, հնազանդություն, այսպես ասած, ճակատագրի հանդեպ, հույսը ոչ թե սեփական բազկի, խելքի ու հնարամտության վրա են դնում, այլ աստծուն, աղոթում, որ փրկիչներ ուղարկեն, որ գան մեր հարցերը լուծեն, մեզ պաշտպսնեն։ Մեզանում տերեր ու կուռքեր են հնարում ու ծնկաչոք նրանց երկրպագում։ Ազգիդ սերուցքը վերացրածի, հազարավոր երիտասարդների արեւ խավարացնողի, ծնողի միակ որդուն հողում դնողի ձեռքը նույն այդ ծնողը համբուրում է եւ աղոթում, որ նա երկար ապրի։ Հնազանդորեն դիտում են, թե ինչպես են իրենց վերացնում։

Աշխարհը վաղուց ծառից իջել, զարգանում է, ոմանք այլ ազգեր, երկրներ, աշխարհներ ու տիեզերք են նվաճել, իսկ մենք կրկին ծառ ենք բարձրացել ու 21-րդ դարում ապրում ենք մեր նախնադարում ու ստրկատիրական միջնադարում։ Նրանք մարդ են դարձել ի վերջո, մենք` սեփական շվաքից անգամ խրտնող, բայց պոռոտախոսությամբ սարեր շուռ տվող, իրար կրծող, իրար նախանձող, իրար հոշոտող ու հայրենիք ծախող չմարդ, գրողը տանի։

«Հրապարակ օրաթերթ»